Publicystyka
15 rocznica śmierci ks.abp. Kazimierza Majdańskiego
W tym wyjątkowym dniu 29 kwietnia, w rocznicę uwolnienia z obozu w Dachau
Sługi Bożego O. Mariana Żelazka i ks. abp. KAZIMIERZA MAJDAŃSKIEGO
przypomnijmy tego niezłomnego orędownika rodzin
Ks. Arcybiskup prof. dr hab. Kazimierz Majdański urodził się 1 marca 1916 r. w Małgowie, w ziemi kaliskiej jako trzynaste dziecko Józefa i Rozalii Majdańskich. W 1934 r. wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku, gdzie był uczniem Ks. Stefana Wyszyńskiego, późniejszego Prymasa Tysiąclecia. Po wybuchu II wojny światowej, jako alumn VI roku został w dniu 7 listopada 1939 r. aresztowany przez Gestapo – wraz z wszystkimi obecnymi wtedy w Seminarium profesorami i klerykami oraz wielu włocławskimi księżmi, z Biskupem M. Kozalem na czele. Był kolejno więziony w więzieniu włocławskim, w Lądzie nad Wartą, a następnie w obozach koncentracyjnych Sachsenhausen (nr obozowy: 29655) i Dachau (nr obozowy: 22829), gdzie został poddany zbrodniczym doświadczeniom pseudomedycznym. Ocalał jednak i doczekał wyzwolenia obozu 29 kwietnia 1945, przypisywanego przez kapłanów polskich wstawiennictwu św. Józefa, któremu zawierzyli swoje ocalenie.
Kazimierz Majdański wraz z grupą profesorów i alumnów udał się do Paryża, gdzie 29 lipca 1945 r. otrzymał w Paryżu święcenia kapłańskie z rąk biskupa włocławskiego Karola Radońskiego. W latach 1946-1949 odbył studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu we Fryburgu Szwajcarskim, uwieńczone w 1949 r. doktoratem z teologii moralnej.
Po powrocie do kraju 1949-1950 był wikariuszem parafii katedralnej we Włocławku, następnie 1949-1950 – zastępcą redaktora naczelnego „Ateneum Kapłańskiego”, 1950-1967- wykładowcą Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku (1952-1957 – wicerektorem). W latach 1956-1975 był redaktorem naczelnym „Ateneum Kapłańskiego”. Nadał pismu nowy kształt zeszytów monotematycznych. Wśród podejmowanych zagadnień ważne miejsce zajęła problematyka małżeńska i rodzinna oraz soborowa. Współpracowało w tym okresie z „Ateneum” około 400 autorów, w tym kilkudziesięciu wybitnych teologów zagranicznych. W 1956 r. z polecenia Episkopatu Polski organizował duszpasterstwo służby zdrowia i kierował nim; następnie współorganizował duszpasterstwo rodzin. Przewodniczył przygotowaniom programu duszpasterskiego VII roku Wielkiej Nowenny przed Milenium Chrztu Polski. Od 1958 r. był członkiem Komisji Maryjnej Episkopatu Polski.
W 1962 r. został mianowany biskupem pomocniczym we Włocławku. Sakrę biskupią otrzymał 24 marca 1963 r. z rąk Prymasa Tysiąclecia. Brał aktywny udział w pracach II Soboru Watykańskiego. Uczestniczył w sympozjach biskupów europejskich i licznych międzynarodowych sympozjach i kongresach. Od 1975 r. był członkiem Watykańskiego Sekretariatu dla Niewierzących. Zorganizował w Polsce Komisję Episkopatu ds. Dialogu z Niewierzącymi, i jej przewodniczył. Był też wiceprzewodniczącym Komisji „Iustitia et Pax” oraz Komisji ds. Duszpasterstwa Rodzin. Zarówno jako wykładowca i redaktor, jak i jako pasterz interesował się w sposób szczególny problematyką rodzinną w Polsce i w świecie. Współpracował w tej dziedzinie z Kardynałem Karolem Wojtyłą.
Od 1969 r. podjął pracę naukowo-dydaktyczną w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, prowadząc wykłady w zakresie teologii znaków czasu, teologii małżeństwa i rodziny, nauk o rodzinie. W 1972 uzyskał tytuł doktora habilitowanego, w 1982 – profesora. Na początku lat 70. przygotował projekt Instytutu Teologii Pastoralnej. Następnie opracował program dla założonego 29 kwietnia 1975 r. interdyscyplinarnego Instytutu Studiów nad Rodziną ATK, pierwszej tego rodzaju placówki naukowej; do 1993 był jego dyrektorem i przewodniczącym rady naukowej. Dzięki jego staraniom, w oparciu o doświadczenia Instytutu został oficjalne uznany w programie studiów wyższych w Polsce kierunek „nauki o rodzinie”.
W 1980 r. – powołany przez Papieża Jana Pawła II na wiceprzewodniczącego i sekretarza Watykańskiego Komitetu ds. Rodziny – kierował przygotowaniami Synodu Biskupów o rodzinie 1980 r.; brał aktywny udział w jego pracach, a następnie w utworzeniu nowego dykasterium watykańskiego: Papieskiej Rady ds. Rodziny, w latach 1981-1993 był członkiem jej prezydium.
Jako były więzień obozów Ks. Arcybiskup przewodniczył sekcji badań historycznych nad stratami Kościoła katolickiego w okresie II wojny światowej. W 1970 r. przedstawił Papieżowi Pawłowi VI i Watykańskiemu Sekretariatowi Stanu memoriał nt. strat duchowieństwa polskiego w hitlerowskich obozach koncentracyjnych. Był przez szereg lat przewodniczącym Komitetu Księży Polskich byłych Więźniów Obozów Koncentracyjnych – w 1970 zorganizował pielgrzymkę obozowców szlakiem obozów do Rzymu na 50-lecie święceń kapłańskich Pawła VI i 25-lecie wyzwolenia obozów; był inicjatorem Kaplicy Wdzięczności i Męczeństwa w Sanktuarium Kaliskim (1970), doprowadził w 1972 r. do umieszczenia na terenie obozu w Dachau tablicy upamiętniającej straty polskie w tym obozie. W 1975 r. składał w Monachium zeznania podczas procesu byłego lekarza hitlerowskiego, dr. H. Schütza, szefa stacji doświadczalnej w Dachau. Za wielki wkład w dzieło pojednania polsko-niemieckiego w 1991 otrzymał najwyższe odznaczenie niemieckie przyznawane za granicą: Wielki Krzyż Zasługi z Gwiazdą.
1 marca 1979 Papież Jan Paweł II mianował go ordynariuszem diecezji szczecińsko-kamieńskiej. Bp K. Majdański w centrum diecezjalnego programu duszpasterskiego postawił rodzinę – środowisko miłości i życia. W 1981 erygował Wyższe Seminarium Duchowne w Szczecinie. Zabiegał o stałą formację kapłanów: duchową i intelektualną. Zapoczątkował w 1983 r. fundację Karmelu Miłości Miłosiernej w Szczecinie. Troszczył się o posługę w diecezji zgromadzeń zakonnych, przyczynił się do powrotu dominikanów i franciszkanów; sprowadził Siostry Misjonarki Miłości, przyjął do diecezji powstające zgromadzenie Sióstr Uczennic Krzyża. W 1986 r. założył Instytut Świecki Życia Konsekrowanego Świętej Rodziny, oddany posłudze rodzinom. Troszczył się o obecność w diecezji i rozwój ruchów i wspólnot służących formacji katolików świeckich. Utworzył Diecezjalny Dom Rekolekcyjny. Stworzył Dom Matki Samotnej i powołał parafialne grupy „Miłosiernych wobec najmniejszych”. Na skutek jego usilnych starań doszła do skutku w dniu 11 czerwca 1987 wizyta Jana Pawła II w Szczecinie. Troszczył się o rozwój nauki na Pomorzu Zachodnim, utrzymując stałe kontakty z przedstawicielami uczelni szczecińskich, podejmując starania o utworzenie Uniwersytetu, przeciwdziałając likwidacji Wyższej Szkoły Morskiej, zakładając w Szczecinie filię Instytutu Studiów nad Rodziną. Otaczał troską duszpasterską ludzi pracy, którzy przeżywali trudne chwile prześladowań, a jednocześnie nadzieje zrywu „Solidarności”. Pomagał robotnikom w ich wysiłkach i opiekował się nimi w okresach represji i internowania. Zabiegał o przyszłość szczecińskich portów i o śródlądowy tor wodny. Erygował 74 nowe parafie, zabiegał o odbudowę zrujnowanych świątyń. Zreorganizował Kurię biskupią. Dzięki wysiłkom swego ordynariusza diecezja mogła zostać w roku 1992 podniesiona przez Jana Pawła II do godności archidiecezji i metropolii. W 1992 r. Ojciec Święty zwolnił Ks. Biskupa K. Majdańskiego z obowiązków pasterza diecezji i mianował arcybiskupem ad personam.
Ks. Arcybiskup był doktorem honoris causa Uniwersytetu Szczecińskiego (1992) i honorowym obywatelem Szczecina (1996). Honorowe obywatelstwo przyznały mu również Łomianki (2003), Warszawa (2004), Stargard Szczeciński (2005) i Police (2005). Odznaczony został przez prezydenta RP Orderem Orła Białego (11 XI 2006).
Był autorem ponad 30 pozycji książkowych i kilkuset artykułów, w różnych językach.
Odszedł do wieczności 29 kwietnia 2007 r., w 62. rocznicę wyzwolenia z Dachau i 32. rocznicę powstania Instytutu Studiów nad Rodziną.