Strona główna

Polski Kościół wobec zagłady Żydów. Dla Kurier.Plus w USA. red. Marek Gizmajer, v-prezes ZG KSD

Polski Kościół wobec zagłady Żydów 

 

Katolickie Stowarzyszenie Dziennikarzy z Polski przy wsparciu finansowym Senatu RP uruchamia w Nowym Jorku Izbę Pamięci Polaków ratujących Żydów w czasie okupacji. 15 grudnia w Centrum Polsko-Słowiańskim odbędzie się inauguracja z premierą filmu, w którym o Polakach i Żydach opowie Senator RP prof. Jan Żaryn. Dziś przedstawiamy jedno z zagadnień Izby Pamięci, pomoc udzielaną Żydom przez Polski Kościół. 

 

Podczas okupacji Kościół Rzymsko-Katolicki był szeroko zaangażowany w różne formy niesienia pomocy Żydom, takie jak zaopatrywanie w ubrania, żywność i lekarstwa, ale także ukrywanie (często całych rodzin), wydawanie fałszywych dokumentów oraz przerzucanie do krajów bezpiecznych. Władze kościelne podejmowały również oficjalne kroki mające na celu zakończenie Holokaustu. Arcybiskup Adam Stefan Sapieha wystąpił z apelem do generalnego gubernatora okupowanych ziem polskich Hansa Franka o zaprzestanie zsyłania Żydów do gett.

Żydzi byli ukrywani w Polsce w ponad 70 klasztorach męskich i ok. 300 zgromadzeniach żeńskich – klasztorach, sierocińcach, szpitalach. Tworzyło to sieć tysięcy osób związanych z Kościołem zaangażowanych w ratowanie Żydów. 

Niezwykle ważnym zadaniem było wystawianie Żydom fałszywych dokumentów stwierdzających chrześcijańskie pochodzenie. Nieocenioną rolę odegrali proboszczowie, którzy za pozwoleniem swoich przełożonych wystawiali świadectwa chrztu na fałszywe nazwiska, wpisywali je nawet do ksiąg parafialnych i w ten sposób umożliwiali wyrabianie oficjalnych niemieckich dowodów tożsamości – Kennkarte, dzięki którym uratowani Żydzi mogli żyć wśród polskiego społeczeństwa „udając Polaków”.  

W 1942 roku siostra Matylda Getter, naczelna matka przełożona prowincji warszawskiej Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi, podjęła decyzję o przyjęciu przez jej zgromadzenie każdego dziecka z Getta Warszawskiego. Jej mottem było „ratuję człowieka, który prosi o pomoc”. Miała wtedy 70 lat. Uratowała kilkaset żydowskich dzieci ukrywając je w sierocińcach zgromadzenia i dostarczając im fałszywe metryki urodzenia, ale także prowadząc jadłodajnię i punkt sanitarny. Współpracowała w Warszawie z Ireną Sendler, szefową Departamentu Dziecięcego Rady Pomocy Żydom ŻEGOTA.  

Warszawski kościół Wszystkich Świętych, którego proboszczem był ks. Marceli Godlewski, przez pewien czas znajdował się w granicach Getta i był otwarty dla Janusza Korczaka i jego sierocińca. Ks. Godlewski, przed wojną sympatyk nieprzychylnej Żydom Endecji, uruchomił stołówkę, punkt charytatywny i dom parafialny, zaś rada parafialna składała się wyłącznie z Żydów z Getta. Gdy Niemcy postanowili odmówić księżom prawa do posługiwania na terenie Getta, ks. Godlewski opuścił jego granice, ale razem z „podopiecznymi” Żydami, których rozlokował we własnym domu w Aninie i dzięki siostrom zakonnym w innych miejscach. Łącznie uratował 1-3 tys. Żydów. 

Księża, siostry zakonne i hierarchowie Kościoła angażowali się w ratowanie Żydów pomimo ciągłej niemieckiej inwigilacji i regularnych rewizji domów zakonnych, szpitali i sierocińców. Kościół tak jak cały kraj borykał się z okupacyjną biedą – brakiem żywności, lekarstw, łóżek, ubrań. Niemniej, według prof. Jana Żaryna, Senatora RP i historyka specjalizującego się w tych zagadnieniach, nie są znane przypadki odmowy pomocy ratowania Żydów przez duchownych. Profesor podkreśla także motywację zakonnic i księży podejmujących bardzo trudne decyzje „W IMIĘ CHRYSTUSA”. Wielu z nich przypłaciło te decyzje życiem - zostało rozstrzelanych lub wywiezionych do obozów koncentracyjnych. 

Należy sobie uzmysłowić, że ocalenie jednego Żyda wymagało współdziałania od kilku do kilkudziesięciu osób. Szeroko znana jest osoba Stelli Silberstein, która po wojnie zidentyfikowała aż 65 takich osób, w tym zwłaszcza proboszcza parafi na Podlasiu, gdzie ukrywała się na „lewych papierach”. Jak ustalił w swoich badaniach prof. Jan Żaryn, w skali kraju w ratowanie Żydów było zaangażowanych nawet do miliona Polaków. Polska była jedynym krajem świata, w którym groziła za to kara śmierci całej rodziny. Polacy stanowią dziś najliczniejszą grupę uznanych przez współczesny Izrael za Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata.

Inauguracja Izby Pamięci Polaków ratujących Żydów z premierą filmu prof. Jana Żaryna odbędzie się 15 grudnia (sobota) o godz. 11.00 w Centrum Polsko-Słowiańskim przy 177 Kent Street, Brooklyn, NY 11222. Wstęp wolny, film ma napisy w języku angielskim. 

MAREK GIZMAJER

 s. Matylda Getterks. Marceli Godlewskibp Adam Stefan SapiehaSkrytki w kościele Wszystkich Świętych

misyjne

facebook_page_plugin

Logowanie

Aktualności i publicystyka

HOMILIA KS ABP MARKA JĘDRASZEWSKIEGO - …

33 rocznica utowrzenia Radia Maryja - HOMILIA KS. ABP MARKA JĘDRASZEWSKIEGO WYGŁOSZONA PODCZAS UROCZYSTOŚCI W TORUNIU 7.XII.2024 R..   https://www.youtube.com/watch?v=nkoOaf6t7MI'

07-12-2024 Aktualności

Czytaj więcej

33 rocznica powstania Radia Maryja

Szanowni Państwo! Drodzy przyjaciele! 7 grudnia, w pierwszą sobotę grudnia serdecznie zapraszamy na 33. rocznicę powstania Radia Maryja.  Rozpoczynamy o godz. 12.00 w Hali Sportowo-Widowiskowej przy ul. Bema w Toruniu. O godz. 13.00...

05-12-2024 Aktualności

Czytaj więcej

ks. Prałat Lech Lachowicz , ofiara mord…

ON śp Ksiądz Lachowicz może tez tam był wtedy, gdy modliliśmy się w parafii św. Stanislawa Kostki na Żoliborzu, aby ubecja "zwróciła nam Księdza Jerzego", ufaliśmy, ze tak , ze...

09-11-2024 Aktualności

Czytaj więcej

23 sierpnia 1918 r. urodził się w Sanok…

w dniu urodzin ks. prałata Zdzisława Peszkowskiego, 23 sierpnia, zamieszczamy pełny tekst opracowania życiorysu Ks. Prałata autorstwa p. Moniki Komanieckiej-Łyp, zamieszczony na portalu Instytutu Pamięci Narodowej - Przystanek Historia .   Zdzisław...

25-08-2024 Aktualności

Czytaj więcej

18 maja 1920 ...urodził się w Wadowicach…

18 maja 1920 roku przyszedł na świat Jan Paweł II, przyszły papież, Święty.   Dziękujmy Panu za każde Jego słowo, jakie dał nam, abyśmy umieli dawać świadectwo Prawdzie. Wymaga to od nas...

05-05-2024 Aktualności

Czytaj więcej

sukces Kol. Bogusławy Cichoń, Przewodnic…

Z pewnym opóźnieniem zamieszczamy - ale gratulujemy serdecznie w imieniu  KSD! 13 marca w Katedrze Polowej Wojska Polskiego została odprawiona uroczysta Msza św. w intencji ofiar Zbrodni Katyńskiej. Ofiarami tej Zbrodni...

05-05-2024 Aktualności

Czytaj więcej

w związku z zapytaniami...

w ostatnim czasie otrzymujemy wiele zapytań nt losów KSD - zapewniamy, że są one we właściwych rękach prawniczki i KRS. Powtarzamy więc oba zamieszczone już teksty wyjaśniające sytuację, sprawa w...

02-05-2024 Aktualności

Czytaj więcej

FUNDUSZ KOŚCIELNY - MUSISZ TO WIEDZIEĆ …

Artur Adamski dla Dziennika Zachodniego: Fundusz Kościelny Artur Adamski     Skutkiem dominowania w mediach, nauce i oświacie środowisk postkomunistycznych, minimalnie tylko zachwianego w ostatnim ośmioleciu, są ciągle rozpanoszone...

02-01-2024 Aktualności

Czytaj więcej

NA LICZNE PYTANIA...odp

 w dn. 2 stycznia 2024 r. na liczne pytania o sytuację KSD odpowiadamy: od ok. 12 lat KSD nie miało szczęścia do skutecznego, silnego zarządzania, z rozmaitych przyczyn tzw. ludzkich, ale też...

02-01-2024 Publicystyka

Czytaj więcej

prawo to część kultury !

  PRAWO TO CZĘŚĆ KULTURY  Próba likwidacji polskich mediów publicznych wbrew ustawom...

02-01-2024 Aktualności

Czytaj więcej

OJCIEC MARIAN DO DZIENNIKARZY !

https://www.youtube.com/watch?v=9D573_e4yOk   Ojciec Marian do dziennikarzy.  Przypominamy na ten obecny czas, wielką próbę dla Polski. 

27-12-2023 Aktualności

Czytaj więcej

Boże Narodzenie 2023

Najserdeczniej życzymy wszystkim Czytelnikom jak i naszym Członkom KSD - wszelkich łask od Bożego Dzieciątka oraz mocy serc , pomyślności w Nowym Roku 2024! Szczęść Boże !   KSD wydawcy portalu

22-12-2023 Aktualności

Czytaj więcej

KSD - 2023

Informujemy Czytelników, że w dn. 5.XII. 2023 r. zarejestrowano w KRS wniosek o ustanowienie kuratora KRS-u do spraw formalno-prawnych KSD. Od zakonczenia kadencji ZG KSD w 2019 r. nie złozono...

22-12-2023 Aktualności

Czytaj więcej

foto relacja z Mszy św. pogrzebowej śp d…

31. X.2023 foto redl Bogusława Stanowska-Cichoń, Przew. Oddz. Kraków

31-10-2023 Aktualności

Czytaj więcej

Kondolencje z Watykanu,papież Franciszek…

„Ojciec Święty poleca śp. Wandę Półtawską miłosierdziu Bożemu”. Kondolencje z Watykanu za portalem TVP.Info -  31.X.2023 Bolesne doświadczenia II wojny światowej stały się dla prof. Wandy Półtawskiej inspiracją do aktywnej obrony godności ludzkiego...

31-10-2023 Aktualności

Czytaj więcej